Toen ik in 2009 bij de Gemeente Nunspeet op bezoek was om bruiklenen te selecteren voor Schilders op de Veluwe (CODA Museum 2009), hoorde ik al over de plannen voor het realiseren van een nieuw museum. Speciaal voor de kunstenaars die op de Noord-Veluwe werkzaam waren. Dit najaar is het zo ver, op 31 oktober opende het Noord-Veluws Museum zijn deuren.
De Veluwe vormde in de negentiende eeuw een verzamelplaats voor kunstenaars. De schilders vonden er een ongerept, romantisch landschap van bos en hei met kleuren feller en contrastrijker dan in het Hollandse polderlandschap. Daarnaast voelden ze zich geïnspireerd door de eenvoud van het Veluwse boerenleven. Rond 1850 verzamelden zich vele voorlopers van de Haagse School in Oosterbeek, maar rond 1880 werd die plaats overspoeld door toeristen en schilders en was het grotendeels gedaan met de rust. De dunbevolkte Noordwest Veluwe was daarentegen nog enigszins een afgesloten en ‘onontdekt’ gebied. Het landschap was gedeeltelijk onherbergzaam en men was soms wel een paar uur onderweg om het volgende dorp te bereiken met daarbij de kans om hopeloos te verdwalen. Aangekomen bleek er vaak geen eet- of slaapgelegenheid te zijn. De bewoners van de dorpen Nunspeet, Elspeet en Vierhouten waren eenvoudig en godsvruchtig. Zij leefden van het land en woonden in kleine huisjes of in armoedige plaggenhutten.
“’t Is er eenvoudig, o zoo eenvoudig, men voelt dat de oude tijd hier niet weg is. Er zijn vriendelijke boerenmensen, vreemd van buiginkjes en complimentjes die u bedienen met Geldersche gulheid.” (‘Gids voor de Opper-Veluwe’)
Veel schilders zagen de charme van dit eenvoudige, pure leven dichtbij de natuur en maakten het tot onderwerp van hun kunst. Nunspeet werd langzaam een kunstenaarsdorp en ook de welgestelde toerist ontdekte de streek. Het vreedzame leven op de Noordwest Veluwe is te zien in het werk van o.a. Bernard Koldeweij, de gebroeders Koning, Jan van Vuuren, maar ook bij Ben Viegers. Van de laatste kunstenaar is momenteel een overzichtstentoonstelling te zien in het nieuwe Noord-Veluws Museum. Ga zeker eens een kijkje nemen!
http://www.noord-veluws-museum.nl/
annemiek rens 