Portret in portret

Portret miss Alma Tadema
Laurens Alma Tadema
Miss Anna Alma Tadema, 8 februari 1883
Olieverf op doek, 113 x 78,5 cm
Londen, Royal Academy of Arts, inv.nr. 03/908

‘(…) if I were to order the portrait of somebody dear to me, I should certainly like to have that person painted surrounded by accessories which awakened in my memory (say) a pleasant meeting, or pleasant hours’ schreef de Fries-Britse kunstenaar Laurens Alma Tadema (1836-1912) eens over zijn portretschilderijen.[1] Voor hem waren model en persoonlijke omgeving onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zijn jongste dochter Anna schilderde hij dan ook in huiselijke kring.

De kunstenaar legt een diepere lading in het werk in de vorm van twee portretjes in medaillon op de achterliggende paneeldeur. Ze tonen hemzelf en zijn vrouw Laura Epps en profil met de gezichten naar elkaar gericht. Deze geschilderde ornamenten waren werkelijk aanwezig in Alma Tadema’s atelierwoning Townshend, waar hij van 1870 tot 1886 met zijn gezin woonde. De kunstenaar hield ervan het huis een persoonlijke stempel te geven en had de excentrieke inrichting zelf samengesteld.[2]

Portret in portret

Dit schilderij met daarin een ‘portret in een portret’ behoort tot een bijzondere selectie werken met dit thema die momenteel in het Dordrechts Museum tentoongesteld worden. De expositie is een samenwerking tussen het RKD (Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie) en het museum, ter ere van het pensioen van RKD-directeur Rudi Ekkart, specialist in de portretkunst. De bijbehorende catalogus biedt een overzicht van bijna vijf eeuwen portretkunst. Ik schreef o.a. over bovenstaand werk van Alma Tadema.

Meer informatie: www.dordrechtsmuseum.nl

[1] Citaat van Alma Tadema in: P. Cross Standing, Sir Lawrence Alma-Tadema, Londen 1905, pp. 122-123.

[2] Passage uit: Annemiek Rens, ‘Portret van Anna Alma Tadema’, in: Sabine Craft-Giepmans en Annette de Vries, Portret in portret in de Nederlandse kunst 1550-2012, Bussum/Den Haag (Thoth/RKD) 2012. pp. 250-251.